Łysienie telogenowe – przyczyny, rodzaje, leczenie.
Gęste włosy to atrybut każdej kobiety i powód dobrego samopoczucia u mężczyzn, dlatego dbanie o ich prawidłowy wzrost ma duże znaczenie. Skrócenie fazy wzrostu włosów przyczynia się do osłabienia i zbyt wczesnego wypadania. Objawy łysienia telogenowego można zahamować i przywrócić równowagę fizjologiczną włosów, diagnozując przyczynę problemu i skutecznie jej przeciwdziałając. Jak rozpoznać i leczyć telogenowe wypadanie włosów?
Łysienie telogenowe – objawy
Łysienie telogenowe wynika ze skrócenia fazy wzrostu włosa, która zależy od wielu czynników. Większy odsetek włosów telogenowych przekłada się na zauważalne przerzedzenie ogólnej liczby włosów na głowie – w fazie telogenu znajduje się wówczas co najmniej 25% wszystkich mieszków włosowych (przy unormowanym cyklu odsetek stanowi ok. 10%). Włosy telogenowe stają się osłabione i stopniowo zaczynają wypadać, co wynika z naturalnego procesu i zastępowania ich miejsca przez włos w fazie anagenu, który dopiero rozpoczął wzrost. Dla jak najlepszego zrozumienia zachodzącego procesu i uświadomienia sobie istoty zaburzeń warto poznać wszystkie fazy składające się na cykl życia włosa.
- Anagen – pierwsza faza cyklu życia włosa (wzrostowa). Trwa od 3 do 6 lat przy utrzymaniu zdrowej skóry głowy. Utrzymuje się, że około 80-85% wszystkich włosów jest w fazie anagenu.
- Katagen – druga faza cyklu życia włosa (inwolucyjna, przejściowa). Trwa nie dłużej niż ok. 2 tygodnie i jest jednoznaczna z zatrzymaniem wzrostu włosa. Cebulka włosa ulega zmniejszeniu, a włos zaczyna ją opuszczać – w końcu odrywa się i wędruje ku powierzchni skóry głowy. W fazie katagenu znajduje się ok. 1% wszystkich włosów.
- Telogen – ostatnia faza cyklu życia włosa (spoczynkowa), związana z łysieniem telogenowym. Jej długość wynosi od 2 do 4 miesięcy, a w czasie tym włos, który opuścił opuszkę włosową jest obecny w górnym odcinku mieszka włosowego do czasu wypchnięcia go przez wzrastający włos w fazie anagenu. W telogenie znajduje się ok. 10% wszystkich włosów.
Następstwo fazy telogenu jest naturalnym procesem w cyklu życia włosa każdej osoby. Kluczowe znaczenie w rozwoju łysienia telogenowego ma jednak zbyt wczesne przejście części z nich w stan spoczynku.
Telogenowe łysienie u kobiet
Łysienie telogenowe dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn w każdym wieku, jednak według przeprowadzanych badań większe prawdopodobieństwo wystąpienia objawów obserwuje się u kobiet. Wynika to głównie z mniejszej odporności na czynniki sprzyjające szybszemu przejściu włosów w stan telogenu, co przyczynia się stopniowo do ich wzmożonego wypadania.
Jak wygląda łysienie telogenowe? Rodzaje
Wyróżnia się różne rodzaje łysienia telogenowego, które wynikają z przebiegu i intensywności wypadania włosów. Rozpoznanie konkretnego stadium schorzenia często możliwe jest już po przeprowadzeniu obszernego wywiadu z pacjentem, a wstępnie postawioną diagnozę potwierdzają badania trichoskopowe. Przebieg łysienia może mieć charakter przewlekły lub ostry.
- Łysienie telogenowe ostre – dochodzi do nagłego i intensywnego przerzedzenia włosów o charakterze rozlanym. Poprawa często następuje samoistnie, a włosy odrastają w czasie od 4 do 6 miesięcy.
- Przewlekłe łysienie telogenowe – proces wypadania włosów utrzymuje się przez więcej niż 6-8 miesięcy. Cechą charakterystyczną tego rodzaju schorzenia są przejściowe stany poprawy i ponownego zaostrzenia objawów. Utracie włosów mogą współtowarzyszyć również bóle skóry głowy oraz nadwrażliwość (trichodynia).
Łysienie telogenowe a androgenowe
Podstawową różnicą między łysieniem telogenowym a androgenowym jest przyczyna odpowiedzialna za zwiększoną utratę włosów. W przypadku łysienia telogenowego włosy wypadają w wyniku zaburzeń (wydłużenia) fazy spoczynku włosów, które mogą być wywołane przez m.in. długotrwały stres, przyjmowanie niektórych leków czy współtowarzyszące choroby. Łysienie androgenowe natomiast jest skutkiem zaburzeń układu hormonalnego, a dokładniej nadprodukcji androgenów (męskich hormonów płciowych).
W przypadku łysienia telogenowego wypadanie włosów następuje stopniowo i trudno wskazać obszar skóry głowy dotknięty dolegliwością. Łysieniu androgenowemu towarzyszy miejscowa utrata kosmyków a także ścieńczenie włosów– początkowo z większą częstotliwością w okolicy czoła i skroni, a następnie od skroni do czubka głowy.
Łysienie telogenowe – przyczyny
Ustalenie przyczyny łysienia telogenowego wymaga przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki i nie należy do najłatwiejszych zadań. Przejście włosów w stan telogenu może być wywołane kilkoma czynnikami. Nie jest to jednak niemożliwe do określenia dzięki innowacyjnym metodom badań i wielokierunkowemu wsparciu specjalistów. Za najczęstsze przyczyny łysienia telogenowego uznaje się:
- zaburzenia hormonalne,
- długotrwały stres lub silna reakcja emocjonalna,
- niedobory składników odżywczych, witamin oraz mikro- i makroelementów,
- przyjmowanie niektórych leków,
- choroby autoimmunologiczne, endokrynologiczne, stany gorączkowe,
- powikłania po przejściu COVID-19.
Każde zaburzenie równowagi w organizmie oddziałuje na stan i kondycję włosów w mniejszym lub większym stopniu. Dzięki zdiagnozowaniu przyczyn i podjęciu kierunkowego leczenia można odwrócić proces i przywrócić gęstość włosów sprzed wystąpienia schorzenia.
Łysienie telogenowe – ile trwa?
Łysienie telogenowe charakteryzuje się różną długością okresu wypadania włosów, która zależy od kilku czynników m.in. wdrożenia odpowiedniego sposobu leczenia i reakcji organizmu na nie. Kluczowe znaczenie ma również rodzaj przypadłości – objawy łysienia telogenowego ostrego następują po mniej więcej trzech miesiącach od aktywacji czynnika wywołującego chorobę. W takim przypadku faza wypadania włosów może wydłużyć się nawet do 6 miesięcy.
Przewlekłe łysienie telogenowe cechuje większa odporność na stosowaną kurację, dlatego osoby zmagające się z tą przypadłością, mogą odczuwać oznaki wypadania włosów przez okres dłuższy niż pół roku.
Łysienie telogenowe – leczenie
Metoda leczenia łysienia telogenowego zostaje dobrana na podstawie szczegółowych badań, które poprzedza konsultacja trychologiczna i wywiad z pacjentem. Podstawowa analiza stanu skóry głowy i włosów odbywa się podczas badania trichoskopowego przy użyciu specjalnej kamery (powiększającej obraz o kilkaset razy). Specjalista trycholog może zlecić również wykonanie badań krwi, w tym stężeń hormonów oraz analizę pierwiastkową włosa, która pozwala poznać niedobory składu mineralnego włosów i składników ogólnie wpływających na dysfunkcję pracy całego organizmu.
Po ustaleniu przyczyn wypadania włosów wykonuje się zabiegi, których głównych celem jest poprawa kondycji skóry głowy oraz mikrokrążenia, zahamowanie wypadania włosów, odżywienie i dogłębne nawilżenie. W przypadłości tej leczenie wspomagają: mezoterapia igłowa skóry głowy, mezoterapia skoncentrowanym tlenem, peptydowa terapia włosów, terapia proteoglikanami, osocze bogatopłytkowe, infuzja tlenowa czy fototerapia.
Jeśli wymaga tego sytuacja, bardzo często trycholog współpracuje z lekarzami m.in. endokrynologiem, dermatologiem, diabetologiem i psychologiem
W leczeniu łysienia telogenowego bardzo ważne jest usunięcie czynnika sprawczego powodującego łysienie, jeśli tego nie zrobimy, proces terapii nie będzie spełniał oczekiwań.
Łysienie telogenowe – czy włosy odrosną?
Czy łysienie telogenowe jest odwracalne? Czas wzmożonej utraty włosów – w zależności od rodzaju schorzenia trwa od około 3 do nawet 12 miesięcy, jednak przy zastosowaniu odpowiedniej kuracji włosy odrosną. Zazwyczaj pierwsze efekty w postaci tzw. baby hair można zobaczyć już po upływie około 4-6 miesięcy, choć w niektórych przypadkach należy nastawić się na cierpliwość. W wyniku łysienia telogenowego, które ujawnia się podczas ciąży lub w okresie poporodowym odrost włosów może się wydłużyć w czasie.